Ogień z wody
Wulkany budzą lęk od czasów starożytnych. Ogień i dym oraz masy popiołów przyczyniły się do zniszczenie wielu miast i państw i chyba nikt, kto miał okazję zwiedzić Pompeje nie wątpi o ich niszczycielskiej sile. Zazwyczaj jednak, gdy myślimy o wulkanach, na myśl przychodzi nam wielka samotna góra, wyrzucająca do atmosfery tony pyłu i lawy. Tymczasem wiele wulkanów znajduje się głęboko pod wodą. Podczas rejsów po morzach i oceanach można niejednokrotnie znaleźć się w rejonach, w których działalność wulkaniczna dotyczy nie tylko powierzchni.
Wulkany znajdują się w wodach całego świata. Podobnie jak w przypadku wulkanów naziemnych, są one miejscem, w którym magma wydostaje się na powierzchnię i położone są na granicach płyt tektonicznych. Wśród rejonów obfitujących w wulkany podwodne można wymienić Pierścień Ognia, zarejestrowano równie występowanie wulkanów w pobliżu Sycylii i Wysp Kanaryjskich. Wulkany podwodne różnią się od „tradycyjnych”. Przede wszystkim, w przypadku większości z nich, nie trzeba się obawiać gwałtownych erupcji. Wyjątkiem są wulkany położone w płytkich wodach, które mogą podczas wybuchu wyrzucić w powietrze zarówno lawę jak i gazu. W przypadku większości podwodnych wulkanów mamy jednak do czynienia z powolnym wyciekiem lawy, bowiem ciśnienie wody wywierane na obiekt zapobiega gwałtownemu wybuchowi. Dodatkowo, właściwości wody, która szybko chłodzi wypływającą lawę, sprawiają, że przybiera ona charakterystyczne formy, np. poduszek lawowych.
Podwodne wulkany mogą przybierać formę masywów górskich, mających między 1000 a 4000 metrów wysokości. Mimo tych rozmiarów, ich szczyty niejednokrotnie znajdują się tysiące metrów pod powierzchnią wody. Innym typem są niewielkie szczeliny leżące wzdłuż granic płyt tektonicznych, które nie tworzą masywu, a tylko stopniowo uwalniają rozgrzaną magmę.
Podwodne wulkany nadal są w dużej części niezbadane. Ich położenie sprawia, że naukowcy nie mają pewności, jakie dokładnie procesy zachodzą w ich wnętrzu. Istnieją teorie mówiące o tym, że podwodne wulkany również mogą wybuchnąć, lecz na razie brak potwierdzenia tej hipotezy.
Nad większością podwodnych wulkanów ludzie od lat odbywają rejsy, często nawet nie wiedząc, co kryje się pod powierzchnią. Warto jednak zainteresować się tym fascynującym zjawiskiem.